NEWSLETTER Nr 23, styczeń 2011

Podwyższenie kapitału zakładowego spółki kapitałowej a koszty uzyskania przychodu. Uchwała składu siedmiu Sędziów NSA.

W dniu dzisiejszym miało miejsce posiedzenie składu siedmiu Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. akt: II FPS 6/10), którego przedmiotem było rozstrzygnięcie postawionego przez zwykły skład Naczelnego Sądu Administracyjnego zagadnienia prawnego budzącego poważne wątpliwości, a mianowicie odpowiedzi na pytanie: „czy na podstawie art. 15 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 3 pkt 1 i 3 oraz art. 12 ust. 4 pkt. 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. – o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r., Nr 54, poz. 654 ze zm. dalej jako „u.p.d.o.p.”), kosztami uzyskania przychodów są wydatki poniesione przez spółkę akcyjną na podwyższenie kapitału zakładowego, a związane z emisją nowych akcji?”.

W postępowaniu przed składem siedmiu Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego, Kancelaria Gessel Koziorowski reprezentowała Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych, które zostało dopuszczone do sprawy jako uczestnik postępowania. Postępowanie dotyczyło kluczowej dla spółek akcyjnych, w tym w szczególności spółek publicznych, kwestii możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z wyposażeniem spółek w kapitał zakładowy, w tym kosztów związanych z emisją akcji. Problem opodatkowania wydatków związanych z podwyższeniem kapitału był wielokrotnie przedmiotem sporów podatników z organami podatkowymi, rozstrzyganych przez sądy administracyjne bardzo niejednolicie, niestety ostatnio w większości przypadków na niekorzyść podatników.

W dzisiejszej uchwale, mającej moc zasady prawnej, NSA uznał, iż kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym nie stanowią tylko takie wydatki związane z podwyższeniem kapitału, bez których nie byłoby możliwe podwyższenie kapitału zakładowego. W uzasadnianiu ustnym Sąd podkreślił, iż przy kwalifikacji danego wydatku do kosztów podatkowych należy kierować się tym, czy dany wydatek jest bezpośrednio powiązany w podwyższeniem kapitału zakładowego i czy jego poniesienie warunkuje wyposażenie spółki kapitałowej w kapitał zakładowy. Jeżeli odpowiedź na takie pytanie jest negatywna, dany wydatek może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. Z powyższego wynika niewątpliwie, iż wydatki takie jak np. usługi związane z doradztwem, pomocą prawną, marketingiem, sporządzeniem prospektu są i były kosztami uzyskania przychodu. W uzasadnieniu ustnym Sąd przykładowo właśnie wskazał na takie wydatki, jako mogące być podatkowym kosztem uzyskania przychodu. Nie są i nie mogły być natomiast podatkowymi kosztami uzyskania przychodu wydatki takie jak opłata notarialna, opłaty skarbowe, czy koszty publikacji w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

Podjęta uchwała, chociaż niejednoznaczna, jest niewątpliwie korzystna dla spółek giełdowych, gdyż według nas, szacunkowo, ok. 90% wydatków poniesionych w związku z nową emisją akcji i wprowadzeniem ich do obrotu giełdowego będzie uznawane za podatkowe koszty uzyskania przychodu.