NEWSLETTER Nr 42, wrzesień 2013

Ustawa o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych przewiduje możliwość skontrolowania przez KNF raportów bieżących, okresowych oraz ksiąg rachunkowych spółki publicznej.

W razie powzięcia wątpliwości co do prawidłowości lub rzetelności ww. informacji, a w szczególności sprawozdań finansowych, publikowanych prognoz wyników, danych szacunkowych, KNF może zlecić podmiotowi uprawnionemu do badania sprawozdań finansowych wykonanie czynności rewizji finansowej albo wydanie określonej ekspertyzy lub opinii. Niezależnie od tej możliwości przypominamy, że zgodnie z art. 84 ust. 1 ustawy o ofercie publicznej, akcjonariusz lub akcjonariusze spółki publicznej, posiadający co najmniej 5% ogólnej liczby głosów, mogą żądać, aby walne zgromadzenie podjęło uchwałę w sprawie zbadania przez biegłego określonego zagadnienia związanego m.in. z prowadzeniem jej spraw (rewident do spraw szczególnych).

Na kanwie wskazanych regulacji została wniesiona przez spółkę skarga do sądu administracyjnego na czynność Komisji Nadzoru Finansowego zlecającą kontrolę sprawozdań finansowych oraz sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych przez spółkę. Skarga została wniesiona na podstawie art. 3 § 2 pkt 4 ustawy prawo o postępowaniu przez sądami administracyjnymi, który stanowi, że kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na inne akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 30 lipca 2013 roku, (sygn. akt VI SA/Wa 1717/13) odrzucił skargę spółki na działanie KNF jako niedopuszczalną. Zwracamy zatem uwagę, że nie była ona przedmiotem merytorycznego rozpoznania przez sąd administracyjny. Orzeczenie sądu administracyjnego jest pierwszym tego rodzaju rozstrzygnięciem wydanym w tego rodzaju sprawie.

Sąd wskazał w uzasadnieniu postanowienia, że do kontroli informacji finansowych spółki dochodzi w wyniku zawarcia umowy zlecenia pomiędzy KNF a podmiotem uprawnionym do kontroli. Tak więc czynność KNF zlecającą przeprowadzenie kontroli informacji finansowej, należy kwalifikować jako oświadczenie woli (zlecenie) złożone przez KNF wobec podmiotu uprawnionego do kontroli sprawozdań finansowych, które precyzuje m.in. przedmiot oraz zakres umowy. Zlecenie takiej kontroli nie jest formą władczego sposobu oddziaływania na działalność spółki, tak więc w ocenie sądu nie stanowi czynności z zakresu administracji publicznej dotyczącej uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa.

Aby skutecznie zaskarżyć czynności organu do sądu administracyjnego, konieczne jest wywieranie przez ten organ wpływu na działanie spółki, w tym prawa i obowiązki spółki. Zlecenie wykonania określonych czynności za pośrednictwem podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych w ramach nadzoru KNF, nie podlega kontroli sądów administracyjnych. Wobec tego, każda skarga na taką czynność KNF zostanie odrzucona przez sąd administracyjny jako niedopuszczalna. Sygnalizujemy, że postanowienie WSA jest nieprawomocne.