Obywatelski projekt ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele – alert prawny

Obywatelski projekt ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele – alert prawny

Wprowadzenie

We wrześniu 2016 r. do Sejmu wpłynął obywatelski projekt ustawy zakazujący handlu w niedziele oraz w wigilię Bożego Narodzenia i Wielką Sobotę. Projekt podpisało ponad 518 000 obywateli. W dniu 6 października odbyło się w Sejmie pierwsze czytanie projektu, a 29 listopada 2016 r. projekt ustawy skierowano do podkomisji stałej w ramach Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.

Kluczowe kwestie zawarte w projekcie ustawy

Projekt wprowadza zakaz handlu w niedziele, wigilię Bożego Narodzenia oraz Wielką Sobotę, określa zasady zakazu wykonywania innych czynności sprzedażowych w podmiotach świadczących usługi na rzecz handlu na terenie Polski i poza jej granicami oraz definiuje wyjątki od przepisów zakazujących handlu w placówkach handlowych i wykonywania innych czynności sprzedażowych w podmiotach świadczących usługi na rzecz handlu.

Poniżej przedstawiamy najważniejsze definicje zawarte w projekcie:

a) Placówka handlowa – wszelkie obiekty, w których prowadzona jest sprzedaż towarów i wyrobów w zakresie hurtowym i detalicznym, w tym sprzedaż towarów i wyrobów kupionych w celu ich odsprzedaży w formie sklepów, stoisk, straganów, hurtowni, składów węgla, składów materiałów budowlanych, domów towarowych, domów wysyłkowych, biur zbytu oraz w formie sklepów internetowych;

b) Podmiot świadczący usługi na rzecz handlu, rozumiany jako:

• Centrum logistyczne – obiekt, w którym realizowane są usługi logistyczne związane z przyjmowaniem, magazynowaniem, rozdziałem i wydawaniem towarów;
• Centrum magazynowe – obiekt umożliwiający magazynowanie i przemieszczanie towarów pomiędzy nadawcą i odbiorcą;
  Terminal kontenerowy – obiekt, w którym realizowane są usługi wyładunku, rozładunku, przeładunku i czasowego składowania kontenerów;
• Centrum dystrybucyjne – obiekt służący do magazynowania towarów będących własnością dostawców oraz ich rozdzielania według określonej dyspozycji dostawcy;
• Inne czynności sprzedażowe – tj. sortowanie, klasyfikowanie, składanie towarów i wyrobów, mieszanie i łączenie, butelkowanie, pakowanie, dzielenie i przepakowywanie, czyszczenie i suszenie produktów spożywczych, ich gotowanie, zamrażanie i konserwowanie oraz wykonywanie czynności inwentaryzacyjnych;
• Zatrudniony – osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę, a także na podstawie umowy o dzieło i umowy zlecenia;
• Handel – proces polegający na sprzedaży, tj. wymianie dóbr na środki pieniężne.

Przez wykonywanie innych czynności sprzedażowych w podmiotach świadczących usługi na rzecz handlu na terenie Polski i handlu poza jej granicami rozumie się wykonywanie czynności logistycznych, magazynowych, przeładunkowych i dystrybucyjnych z wyłączeniem usług świadczonych na rzecz handlu artykułami niezbędnymi do zapewnienia potrzeb ludności w zakresie wody, gazu, energii elektrycznej, opału i paliwa.

Projekt zawiera ogólne postanowienie w brzmieniu: „handel w niedziele w placówkach handlowych jest zakazany”. Ponadto „wykonywanie innych czynności sprzedażowych w niedziele w placówkach handlowych oraz podmiotach świadczących usługi na rzecz handlu jest zakazane”.

Następnie projekt przewiduje, że „handel oraz wykonywanie innych czynności sprzedażowych w placówkach handlowych w wigilię Bożego Narodzenia i Wielką Sobotę są dozwolone tylko do godziny 14:00”.

Zgodnie z projektem, zatrudnienie w niedziele obejmuje handel i wykonywanie innych czynności sprzedażowych w 24 kolejnych godzinach, poczynając od godziny 6.00 w niedzielę do godziny 6.00 w poniedziałek.

Zakaz, o którym mowa w projekcie, obejmuje także wszystkie formy zatrudnienia krótkookresowego oraz przez agencje pracy tymczasowej, a także franczyzobiorców oraz przedsiębiorców działających w oparciu o umowę agencji i handel obwoźny.

Projekt zawiera także listę wyłączeń odnoszących się do ogólnej zasady zakazu handlu. Najbardziej istotne wyłączenia przedstawiamy poniżej:

a) Zezwolenie na handel w kolejne dwie ostatnie niedziele w roku kalendarzowym przypadające przed Świętami Bożego Narodzenia, przy czym jeżeli wigilia przypada w niedziele, to handel dozwolony jest do godziny 14:00,

b) Zezwolenie na handel w ostatnią niedzielę przypadającą przed Świętami Wielkanocnymi, a także w ostatnią niedzielę stycznia, czerwca, lipca oraz sierpnia,

c) Zezwolenie na handel i wykonywanie innych czynności sprzedażowych, jeżeli te czynności wykonywane są przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną prowadzącego we własnym imieniu działalność gospodarczą,

d) Zezwolenie na handel i wykonywanie innych czynności sprzedażowych na stacjach paliw, w piekarniach, kioskach, sklepach z pamiątkami, aptekach, sklepach w zakładach hotelarskich, szpitalach, na lotniskach, dworcach kolejowych/autobusowych, statkach, promach, w kwiaciarniach oraz strefach wolnocłowych,

e) Zezwolenie na handel na platformach i portalach internetowych świadczących usługi w zakresie sprzedaży towarów, które nie powstały w efekcie działalności produkcyjnej (np. aukcje towarów własnego wyrobu) – projekt nie zawiera definicji tych towarów. Spodziewamy się, że ta kwestia wymagać będzie wyjaśnienia w późniejszych etapach prac.

Projekt dopuszcza wykonywanie innych czynności sprzedażowych w podmiotach świadczących usługi na rzecz handlu w niedziele, wigilię Bożego Narodzenia oraz w Wielką Sobotę wyłącznie za zgodą zatrudnionego.

Projekt zawiera postanowienia dotyczące nałożenia kary na podmiot, który dopuszcza się handlu lub wykonywania innych czynności sprzedażowych w niedziele oraz w wigilię Bożego Narodzenia i Wielką Sobotę. Proponowane są: grzywna, kara ograniczenia wolności oraz kara pozbawienia wolności do lat dwóch.

Trzeba mieć na uwadze też fakt, iż zgodnie z kodeksem karnym sąd może orzec o nałożeniu dodatkowego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia działalności gospodarczej lub zajmowania określonego stanowiska. Podmiot prawny naruszający prawo może być ukarany grzywną w wysokości od 1000 do 5 000 000 złotych, lecz nie wyższą niż 3% przychodu uzyskanego w roku poprzedzającym naruszenie.

Kancelaria Gessel obserwując na bieżąco proces legislacyjny, pracuje nad odpowiednimi rozwiązaniami, w konsekwencji służy doradztwem oraz pomocą w powyższym zakresie.

Kontakt:

Maciej Kożuchowski
Wspólnik, radca prawny
e: m.kozuchowski@gessel.pl
Tel. + 48 22 318 69 07

Michał Pochodyła
Counsel, prawnik, LL.M.
e: m.pochodyla@gessel.pl
Tel. +48 22 318 69 71