Obowiązki spółek z NewConnect zmienione. Na lepsze?

W polskim systemie prawnym tworzenie alternatywnych systemów obrotu stało się możliwe po uchwaleniu aktów prawnych, które obecnie konstytuują polski rynek kapitałowy – Ustawy o Ofercie oraz Ustawy o Obrocie. Oficjalna inauguracja pierwszego alternatywnego systemu obrotu – rynku akcji NewConnect prowadzonego przez GPW – miała swoje miejsce dokładnie 30 sierpnia 2007 r. Rocznica 10 lat istnienia rynku NC stanowi dobry punkt do podsumowania tego, w jaki sposób rynek ten zmienił się w okresie dotychczasowego funkcjonowania z punktu widzenia obowiązków informacyjnych spółek na nim notowanych.

Główną ideą powstania rynku NewConnect było dążenie do stworzenia platformy obrotu, która z jednej strony umożliwia pozyskanie środków finansowych przez emitentów w elastyczny sposób oraz nakłada na nich mniejsze restrykcje niż te obowiązujące podmioty na rynku regulowanym, a z drugiej strony zapewnia prestiż spółki publicznej i stanowi miejsce przejrzystego obrotu (zorganizowany charakter rynku).

Od samego początku działalności NC, spółki były zobowiązane do przekazywania raportów bieżących oraz raportów okresowych. Podstawą do wykonywania obowiązków informacyjnych był Regulamin ASO, który wyodrębniał kazuistyczny katalog informacji bieżących. Nie było wprost wyrażonego obowiązku przekazywania informacji poufnych – zastrzeżonego dla spółek notowanych na rynku regulowanym, choć Regulamin ASO nakładał na emitentów (aż do wejścia w życie w 2016 r. przepisów Rozporządzenia MAR) obowiązek przekazywania w formie raportów bieżących informacji o wszelkich okolicznościach lub zdarzeniach, które mogą mieć istotny wpływ na ich sytuację gospodarczą, majątkową lub finansową lub w ich ocenie mogłyby w sposób znaczący wpłynąć na cenę lub wartość notowanych instrumentów finansowych.

W zakresie przekazywanych inwestorom informacji finansowych, w pierwszym etapie funkcjonowania rynku spółki publikowały raporty roczne oraz raporty półroczne. Raport półroczny zawierał wybrane informacje finansowe, które nie musiały podlegać (w przeciwieństwie do raportów spółek z rynku regulowanego) przeglądowi biegłego rewidenta. Emitentów z rynku NewConnect nie obejmował też obowiązek (i nadal nie obejmuje) sporządzania sprawozdań finansowych zgodnie z MSR / MSSF.

Z perspektywy rozwoju rynku widoczne stało się, że dostarczane inwestorom informacje finansowe nie dawały pełnego obrazu finansowego spółek. W konsekwencji (począwszy od 2009 r.) wprowadzono zmiany do Regulaminu ASO. Obowiązkowe stało się publikowanie raportów kwartalnych, zrezygnowano jednocześnie z obowiązku publikacji raportów półrocznych. Na przestrzeni lat dało się zatem zauważyć tendencję do zaostrzania wymogów związanych z wypełnianiem przez spółki z rynku NC obowiązków informacyjnych (co korelowało także z zaostrzeniem kryteriów wprowadzenia do obrotu – wyrażanego choćby minimalną wartością nominalnej jednej akcji czy też posiadaniem kapitału własnego w kwocie co najmniej 500.000 PLN). Choć i te zmiany nie uchroniły rynku od spektakularnych bankructw.

Przełomowym zdarzeniem było jednak wejście w życie Rozporządzenia MAR. Objęcie spółek z rynku NewConnect jego zakresem znacząco zmieniło wykonywanie obowiązków informacyjnych, którym podlegają emitenci. Obecnie emitenci rynku NC zobowiązani są do niezwłocznego identyfikowania informacji poufnej i przekazywania jej do publicznej wiadomości lub jej ewentualnego opóźnienia. Wyższe są także sankcje administracyjne za nieprzestrzeganie lub naruszanie obowiązków informacyjnych, które wynikają stricte z Ustawy o Ofercie i Ustawy o Obrocie. Spowodowało to także, że Regulamin ASO (a co za tym idzie system EBI) przestał być głównym kanałem komunikacyjnym z rynkiem.

Dotychczas o atrakcyjności rynku NewConnect decydowały przede wszystkim mniej restrykcyjne niż na głównym parkiecie obowiązki informacyjne, a także niższe koszty. Po wejściu w życie Rozporządzenia MAR obowiązki informacyjne spółek notowanych na rynku regulowanym i na rynku NewConnect stały się w dużej mierze zbieżne. Powyższe zmiany można ocenić z kilku perspektyw. Z jednej strony, z pewnością przekładają się one na zwiększenie zaufania inwestorów do rynku NewConnect i mają pozytywny wpływ na transparentność NC. Z drugiej strony, można sobie zadać pytanie, czy spółki notowane na rynku NewConnect są gotowe i posiadają zasoby pozwalające na prawidłowe wypełnianie coraz bardziej restrykcyjnych obowiązków informacyjnych? Biorąc pod uwagę wysokie sankcje, jakie mogą zostać nałożone za niewypełnianie lub nieprawidłowe wypełnianie obowiązków informacyjnych wydaje się niezbędne podejmowanie działań mających na celu podnoszenie świadomości emitentów, których akcje notowane są na rynku NC.

10 lat rynku NewConnect pokazuje, że rynek ten, bez wątpienia odniósł sukces, o czym przekonują w szczególności przykłady emitentów, którzy bardzo dynamicznie rozwinęli swój biznes i przenieśli swoje notowania na główny parkiet. Rodzi się jednak pytanie, czy rynek ten – po ostatnio wprowadzonych zmianach – nadal będzie tak samo atrakcyjny dla emitentów, jak dotychczas.