Członek spółdzielni może ingerować w decyzje walnego zgromadzenia

Walne zgromadzenie jest najwyższym organem spółdzielni, zaś każdy członek spółdzielni, której członkami nie są wyłącznie osoby prawne, dysponuje jednym głosem na zgromadzeniu. Istotna jest regulacja art. 37 prawa spółdzielczego, który przewiduje, że statut spółdzielni może określać – w sytuacji gdy ilość członków spółdzielni przekroczy określoną w nim liczbę – zastąpienie walnego zgromadzenia członków spółdzielni przez zebranie przedstawicieli członków. Przy tym w takiej sytuacji statut spółdzielni powinien regulować zarówno zasady wyboru przedstawicieli, jak również zasady ustalania ich liczby oraz czasu trwania przedstawicielstwa. Regulacja ta stanowi realizację z jednej strony postulatu zapewnienia samej możliwości działania organu w spółdzielniach posiadających dużą liczbę członków, kiedy zgromadzenie członków spółdzielni, jako organ bardzo liczebny, mogłoby nie funkcjonować w sposób efektywny. Z drugiej strony stanowi element zapewnienia ochrony członków spółdzielni, bowiem regulacja przewidująca wprowadzenie organu – zebrania przedstawicieli członków – musi być określona w statucie. W kontekście powyższego należy jednak zwrócić uwagę na odmienności przewidziane przez przepisy ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. które stanowią lex specialis dla stosunków związanych ze spółdzielniami mieszkaniowymi, w relacji do prawa spółdzielczego. Zgodnie z art. 83 ust. 1 ustawy o spółdzielniach walne zgromadzenie spółdzielni mieszkaniowej nie może być zastąpione przez zebranie jej przedstawicieli, a jedynie gdy liczba członków spółdzielni przekracza 500, zgromadzenie może być podzielone na części.

Przedmiotowa zmiana obrazuje szczególne podejście ustawodawcy do spółdzielni mieszkaniowych, w których przewidziany jest bezpośredni udział członka spółdzielni w działaniu najwyższego organu spółdzielni, walnego zgromadzenia członków. Istotnym uprawnieniem członka spółdzielni mieszkaniowej jest również uprawnienie przewidziane w art. 8 ust. 11 oraz ust. 12 ustawy o spółdzielniach, tj. możliwość zgłaszania projektów uchwał oraz żądania umieszczenia określonych spraw w porządku obrad, przy zachowaniu terminów wynikających z tych regulacji (odpowiednio 15 dni i 3 dni przed terminem zgromadzenia).

Wskazane regulacje z uwzględnieniem specyfiki spółdzielni mieszkaniowej realizują zasadę bezpośredniego udziału członków spółdzielni w decyzjach podejmowanych przez jej najważniejszy organ. Zachowana jest tutaj możliwość określonej ingerencji w treść czy przedmiot decyzji tego organu (prawo zgłaszania projektów uchwał oraz prawo zgłaszania poprawek do projektów) oraz możliwość bieżącego korzystania z doradców również podczas obrad zgromadzenia.

Regulacje te pozwalają na demokratyczne podejmowanie decyzji w ważnych sprawach spółdzielni. Przy dużych spółdzielniach jednak wprowadzać mogą elementy bezwładności związanej z tym, iż nie zawsze członkowie spółdzielni bezpośrednio i stale monitorują jej sytuację i potrzeby. Tym samym nie zawsze mając możliwość podejmowania najlepszych w danych okolicznościach decyzji.