Rewolucyjne zmiany na rynku obligacji od lipca 2019 r. Nowe obowiązki emitentów oraz agentów emisji

W dniu 30 listopada 2018 r. została podpisana przez Prezydenta RP ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem nadzoru nad rynkiem finansowym oraz ochrony inwestorów na tym rynku („Ustawa”). Ustawa wprowadza szereg zmian w ustawie o obligacjach, ustawie o obrocie instrumentami finansowymi oraz ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym, tj. m.in. zmiany w zasadach emitowania obligacji korporacyjnych, certyfikatów inwestycyjnych oraz listów zastawnych.

Obligatoryjna dematerializacja obligacji i obowiązek zarejestrowania obligacji w depozycie papierów wartościowych

Wszystkie obligacje emitowane od 1 lipca 2019 r. nie będą mogły mieć formy dokumentu oraz będą obowiązkowo podlegały zarejestrowaniu w depozycie papierów wartościowych prowadzonym zgodnie z przepisami ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Tym samym od 1 lipca 2019 r. zniknie możliwość prowadzania ewidencji obligacji przez firmy inwestycyjne, a wszystkie obligacje niezależnie, czy emitowane w formie oferty prywatnej czy publicznej będą obligatoryjnie rejestrowane w KDPW lub spółce, której KDPW powierzy tego rodzaju czynności. Dotyczyć to będzie także obligacji emitowanych wewnątrz grupy kapitałowej, nawet do jednego podmiotu.

Obowiązkowe zaangażowanie agenta emisji w przypadku niepublicznej emisji obligacji

Począwszy od 1 lipca 2019 r. każdy emitent planujący emisję prywatną obligacji, które nie będą notowane na rynku regulowanym lub ASO, będzie zobowiązany przed rozpoczęciem takiej oferty do zawarcia umowy z agentem emisji. Agentem emisji będzie mogła być wyłącznie firma inwestycyjna uprawniona do prowadzenia rachunku papierów wartościowych albo bank powierniczy. Powyższy obowiązek nie będzie dotyczył podmiotów planujących emisję obligacji w drodze oferty publicznej, które następnie będą dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzone do ASO. Agentem emisji nie będzie mogła być jednostka powiązana z emitentem, która nie będzie w stanie dokonać wyodrębnienia organizacyjnego zapobiegającego powstaniu potencjalnego konfliktu interesów oraz właściwego zarządzenia tym konfliktem.

Obowiązki agenta emisji i zakres jego odpowiedzialności

Do obowiązków agenta emisji będą należały wszystkie wymienione poniżej czynności, tj.: (i) zweryfikowanie spełnienia przez emitenta wymogów prawnych dotyczących emisji obligacji, (ii) zweryfikowanie zgodności działań emitenta z prawnymi wymogami dotyczącymi oferowania obligacji, (iii) zweryfikowanie spełniania wymogów regulaminowych zapewniających możliwość zrejestrowania obligacji w depozycie, a także obsługę świadczeń emitenta zgodnie z wymogami regulaminu, (iv) utworzenie ewidencji osób uprawnionych z obligacji, (v) pośredniczenie w zawieraniu przez emitenta umowy o rejestrację obligacji wraz z pomocą w zakresie przygotowania niezbędnej dokumentacji. Agent emisji będzie mógł pośredniczyć w rejestracji obligacji w depozycie (których skutkiem będzie dojście emisji do skutku, powstania obligacji i ich zapisanie na rachunku obligatariusza), tylko w przypadku gdy emitent spełni wszystkie wymogi przewidziane w przepisach prawa oraz regulacjach depozytu oraz zostanie zapewnione bezpieczeństwo obrotu oraz brak ryzyka naruszenia interesów inwestorów. Co istotne, agent emisji będzie odpowiadał za szkody spowodowane niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem w/w obowiązków.

Repozytorium informacji o obligacjach oraz emitentach i ich zobowiązaniach

Począwszy od 1 lipca 2019 r. KDPW będzie gromadziło informacje o nieumorzonych obligacjach emitentów mających siedzibę na terytorium Polski („Repozytorium”). Repozytorium zawierało będzie informacje: (i) dotyczące wielkości zobowiązań emitentów obligacji z tytułu tych papierów wartościowych, (ii) pozwalające ustalić zakres i terminowość wykonania zobowiązań emitenta obligacji. Dane zgromadzone w Repozytorium będą publicznie dostępne.

Sankcje karne

Za przekazanie KDPW nieprawdziwych informacji lub zatajenie prawdziwych informacji dotyczących obligacji lub emitenta w toku procedury rejestracji przed KDPW, a które są istotne dla oceny dopuszczalności dokonania ich rejestracji, przewidziana została sankcja w postaci grzywny do 2 mln zł. Przedmiotowa kara będzie mogła zostać nałożona na każdego kto działał w imieniu lub na rachunek emitenta lub agenta emisji.

Obowiązki emitentów obligacji rejestrujących je w innym systemie rejestracji niż depozyt papierów wartościowych

Emitent obligacji, korzystający z uprawienia do rejestracji obligacji w innym systemie rejestracji niż depozyt papierów wartościowych, zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 909/2014, od 1 lipca 2019 r. będzie zobowiązany do przekazywania KDPW informacji o emitowanych obligacjach, tj. m.in. o: (i) liczbie obligacji wyemitowanych w ramach takiej emisji, (ii) wysokości oprocentowania tych obligacji w stosunku rocznym, (iii) terminach, w których emitent powinien wykonywać świadczenia z tych obligacji. Przedmiotowe dane emitent zobowiązany będzie przekazać do KDPW w terminie 15 dni od dnia dokonania emisji i aktualizować je w przypadku, gdy przestaną one odpowiadać stanowi rzeczywistemu. Jednocześnie emitent, w terminie 15 dni po zakończeniu każdego kolejnego miesiąca, zobowiązany będzie do przekazywania do KDPW informacji o wartości świadczeń wynikających z obligacji, które stały się wymagalne w okresie tego miesiąca, ze wskazaniem, czy i w jakim zakresie świadczenia te zostały spełnione.

Obligacje wyemitowane przed dniem 1 lipca 2019 r.

Obligacje mające postać dokumentu lub takie, które zostały zapisane w ewidencji w firmie inwestycyjnej prowadzonej na podstawie dotychczasowych przepisów, wyemitowane przed 1 lipca 2019 r., które nie zostaną umorzone przed tą datą, po 1 lipca 2019 r. będą nadal ważne i stosować się będzie do nich dotychczasowe przepisy. Emitent takich papierów wartościowych lub podmiot prowadzący ich ewidencję będą jednak zobowiązani do przekazania do KDPW, do dnia 31 marca 2020 r. danych o wszystkich wyemitowanych emisjach obligacji, według stanu na dzień 31 grudnia 2019 r. Przekazaniu podlegać będą, w szczególności następujące informacje na temat emisji: (i) liczba obligacji wyemitowanych w ramach poszczególnych emisji, (ii) wysokość oprocentowania tych obligacji w stosunku rocznym, (iii) terminy, w których emitent powinien wykonywać świadczenia z tych obligacji, a także (iv) to czy świadczenia, które stały się wymagalne, zostały wykonane i w jakim zakresie. Emitent obligacji lub podmiot prowadzący ich ewidencję będą zobowiązani do aktualizowania udostępnionych KDPW danych na temat emisji co do zasady aż do momentu wygaśnięcia zobowiązań z tytułu obligacji.

W celu wypełnienia w/w obowiązków Emitenci obligacji lub podmioty prowadzące ewidencję obligacji będą zobowiązani do posiadania kodu LEI.

Sankcją za nieprzekazanie KDPW w/w danych, ich niezaktualizowanie, za wykonanie tych obowiązków w sposób nienależyty, za przekazanie nieprawdziwych informacji lub zatajenie informacji prawdziwych będzie grzywna do 2 mln zł. Przedmiotowa kara będzie mogła zostać nałożona na uprawionego do reprezentowania emitenta albo podmiotu prowadzącego ewidencję obligacji.

Przewidziano możliwość fakultatywnego zarejestrowania dotychczas wyemitowanych obligacji w depozycie papierów wartościowych. W takim przypadku, z chwilą zawarcia umowy, ustanie konieczność wypełniania obowiązków informacyjnych, o których mowa powyżej.

Data wejścia w życie zmian

Zgodnie z Ustawą, zmiany dotyczące funkcjonowania rynku obligacji wejdą w życie od 1 lipca 2019 r.

Podsumowanie

Zgodnie z uzasadnieniem projektu Ustawy, celem wprowadzanych zmian jest dążenie do wzrostu transparentności emisji obligacji, a także zwiększenie bezpieczeństwa dla inwestorów. Charakter wprowadzanych zmian sprawia jednak, że wzrosną koszty emisji oraz stopień sformalizowania dokumentacji emisyjnej niezależnie od wielkości przeprowadzanej oferty obligacji, co wpłynie na wydłużenie czasu niezbędnego do przeprowadzenia emisji. Zwiększy się także liczba obowiązków, do których wypełnienia będą zobowiązani wszyscy emitenci obligacji.

W przypadku pytań lub wątpliwości zapraszamy do kontaktu z: