Sankcje za naruszenie poufności powinny być określone w umowie

Sankcje za naruszenie poufności powinny być określone w umowie W kontraktach zawieranych przez przedsiębiorców wprowadzane są często regulacje poufności. Ich naruszenie wiąże się z konsekwencjami zależnymi od treści uzgodnień stron oraz skutków naruszenia.

Klauzule poufności należą zasadniczo do tych elementów kontraktu, o których wprowadzeniu do treści stosunku prawnego zdecydować muszą jego strony. W szczególności muszą określić zakres obowiązywania regulacji – przedmiotowy i czasowy oraz przewidzieć sankcje związane z ewentualnym naruszeniem umownego zakazu ujawniania informacji.

Jeśli chodzi o zakres przedmiotowy regulacji – decyzja stron powinna dotyczyć objęcia poufnością treści umowy oraz wszelkich informacji, danych, dokumentów czy elementów innych związanych z transakcją. W przypadku sankcji związanych z naruszeniem zobowiązania do zachowania poufności czy też niewykorzystywania informacji poufnych, strony – dla ułatwienia dochodzenia ewentualnych przyszłych roszczeń – powinny rozważyć wprowadzenie regulacji określającej zasady odpowiedzialności za naruszenia, w tym sankcję w postaci zryczałtowanego odszkodowania umownego, czyli kary umownej.

Jeśli strony w umowie uregulują klauzulę poufności jedynie jako zakaz ujawniania treści uzgodnień stron (poza sytuacjami, kiedy ujawnienia takiego wymagają przepisy prawa), to kwestią interpretacji intencji stron i regulacji umownej będzie ewentualna kontraktowa bezprawność wykorzystania treści uzgodnień. Jeśli strony w umowie uregulują natomiast klauzule poufności w ten sposób, iż zobowiążą się do niewykorzystywania określonych danych, informacji czy dokumentów – to owo wykorzystanie, jako nieuprawnione, stanowić będzie naruszenie. Taka regulacja istotna będzie zwłaszcza dla umów czy dokumentów nieostatecznych, czyli listów intencyjnych, dokumentów term sheet (ustalających główne warunki transakcji) czy umów przedwstępnych.

Jeśli strony uregulują pomiędzy sobą jedynie określony zakres zobowiązania, bez określenia sankcji za naruszenie, wtedy odpowiedzialność naruszającego wobec partnera będzie odpowiedzialnością za szkodę wynikającą z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania za które ponosi on odpowiedzialność (art. 471 i nast. kodeksu cywilnego). Taka zasada odpowiedzialności wiązać się będzie z koniecznością udowodnienia konkretnej szkody przez partnera poszkodowanego. W sytuacji, jeśli strony wprowadziłyby sankcję związaną z naruszeniem w postaci kary umownej (co należy sugerować), wtedy co do zasady kwestią dowodową objęte byłoby jedynie samo naruszenie, nie zaś zaistnienie czy też wysokość szkody.

Wspomnieć należy także o uregulowaniach ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, dotyczących naruszenia zdefiniowanej tajemnicy przedsiębiorstwa, wymagającej jednak istnienia informacji objętych tajemnicą. Co istotne, ww. ustawa przewiduje również sankcje karne za naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa, jeśli wiąże się ono z poważną szkodą przedsiębiorcy.

By uniknąć problemów w przyszłości – strony w podpisywanych dokumentach powinny określać zarówno szczegółowo zakres przedmiotowy regulacji, jak i przewidzieć sankcję kary umownej za naruszenie poufności. Jeśli natomiast kara umowna nie została zastrzeżona, strona poszkodowana winna dokumentować wszelkie szkody związane z naruszeniem (ich zaistnienie i wartość), bowiem podstawa dla dochodzenia szkód poniesionych w związku z naruszeniem umownej klauzuli poufności, w zależności od okoliczności sprawy, znajduje się zarówno w kodeksie cywilnym, jak i w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Podstawa prawna

• Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 ze zm.).
• Ustawa z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tj. Dz. U. z 2003 r. nr 153, poz. 1503 ze zm.)