System komputerowy weryfikuje orzeczenie sędziego

Sąd rejestrowy dokonuje wpisu do rejestru dłużników niewypłacalnych zgodnie z treścią prawomocnego orzeczenia sądowego będącego podstawą wpisu, także wtedy, gdy treść tego orzeczenia – ze względu na nieobjęcie nim wszystkich zakazów przewidzianych w art. 55 pkt 4 ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tj. Dz. U. z 2007 r. nr 168, poz. 1186 ze zm.) w zw. z art. 373 ust. 3 ustawy z 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. nr 60, poz. 535 ze zm.) nie jest zgodna z systemem informatycznym Krajowego Rejestru Sądowego.

OPINIA PIOTRA SCHRAMMA 
Zagadnienie rozpatrywane przez Sąd Najwyższy jest wręcz fundamentalne. Sąd rozstrzygał, czy jeśli postanowieniem będącym podstawą wpisu do rejestru dłużników niewypłacalnych, jednostka została pozbawiona prawa pełnienia określonej – to treść wpisu dokonywanego na tej podstawie w rejestrze dłużników może być szersza co do zakazów. Sąd stwierdził, że brak kompatybilności orzeczenia (postanowienia źródłowego) z systemem informatycznym KRS, opracowanym zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym, jest problemem technicznym, nie zaś prawem, a mimo to przesądził o możliwości dokonania szerszego wpisu. Orzeczenie oceniam krytycznie. Zdaniem SN de facto o treści wpisu utrudniającego prowadzenie działalności przez jednostkę decyduje nie postanowienie sądu, lecz wpisy automatycznie generowane przez system komputerowy. Sąd nie miał wątpliwości, że merytorycznie sam wpis (szerszy) nie odpowiada treści źródłowego postanowienia, a jednocześnie wskazał, że skoro wpisy w systemie zawierają gotowe dane, generowane przez system informatyczny, to sam wpis – nawet zbyt szeroki – nie może być podważony. Oznacza to, że obowiązki i sytuację jednostek kształtuje nie tylko ustawa, ale również system komputerowy i jego uwarunkowania. Nie podzielam argumentacji SN powołującej się na przepisy, które stanowiły podstawę jej dokonania. Właśnie dlatego, że zgodnie z art. 365 k.p.c. sąd jest związany treścią prawomocnego orzeczenia, nie powinien dokonać zakresowo szerszego wpisu w rejestrze, nawet jeśli na inny nie pozwala komputerowy system. Sąd odwołał się do art. 12 ust. 3 ustawy o KRS, mówiącego o wykreśleniu z urzędu danych niedopuszczalnych ze względu na przepisy prawa, nie uznając jednak zakazów zbyt szerokich za niedopuszczalne, mimo iż konsekwencją wpisów nieorzeczonych jest domniemanie ich prawdziwości. Nasuwa się pytanie, jak zwycięstwo systemu komputerowego traktowane być może w świetle art. 30, 45, 47 czy 51 konstytucji.