Konieczna jest ochrona prawna seniorów

Gospodarka senioralna jest coraz ważniejszym i bardziej dochodowym działem gospodarki globalnej i zapewne także w Polsce odnotuje w najbliższej przyszłości zauważalny wzrost. Pociąga to za sobą konieczność zwrócenia większej uwagi społecznej na rozmaite aspekty uczestnictwa seniorów w rynku. Jednym z takich aspektów jest bez wątpienia ochrona prawna seniorów.

Osoby starsze są grupą docelową dla wielu branż i w związku z tym sposoby zapewnienia poszanowania praw grupy osób wyodrębnionej z uwagi na wiek mogą i powinny być zróżnicowane. Od uczciwego podejścia do biznesu zależy,jakie jest podejście do pozyskania klienta, nie tylko tego klienta, który może być nieco zagubiony czy nieporadny. Na prezentacjach luksusowych garnków, pościeli czy udziału w wakacyjnych rezydencjach nieprzemyślane decyzje podejmują także osoby czynne zawodowo, młode i samodzielne. Z drugiej strony senior jest pełnoprawnym obywatelem klientem, konsumentem, uczestnikiem obrotu i mając na celu ochronę, nie możemy iść w kierunku ubezwłasnowolnienia czy otoczenia zbyt szczelnym płaszczem tej grupy osób.

W polskim systemie prawnym można znaleźć wiele przepisów, których celem jest właśnie ochrona interesów jednostki o potencjalnie mniejszym rozeznaniu rynkowym czy wiedzy. Przepisy kodeksu cywilnego, w tym art. 3851 oraz 385 gwarantują podstawowy pakiet ochrony konsumenta, podobnie jak ustawa o prawach konsumenta czy ustawa o kredycie konsumenckim. W prawie cywilnym znajdziemy wreszcie odwołanie do zasad współżycia społecznego.

Można mieć obawy, czy to wystarczy. Jednak kluczową kwestią wydaje się wykorzystanie tych już zakorzenionych w systemie prawnym instrumentów i sięganie po nie przez osoby, których interes prawny jest zagrożony. Aby jednak móc posłużyć się środkami ochrony, jakie obowiązujące przepisy dają konsumentom, należy mieć choćby minimalną wiedzę o swych prawach i nie bać się korzystać z pomocy jaką zapewnią profesjonaliści – radcowie prawni i adwokaci udzielają porad prawnych (także nieodpłatnie, w wielu punktach w całej Polsce). Budowanie świadomości prawnej należy zaczynać od podstaw, od jak najmłodszego wieku, kształtując nawyki prawne przyszłych seniorów, jednak wydaje się, że wyzwaniem jest zaszczepienie tej świadomości także seniorom dzisiejszym. Może to stanowić zadanie licznych organizacji społecznych, zarówno konsumenckich, jak i skupiających osoby starsze, ale nie tylko. Wydaje się, że dużą rolę w popularyzacji podstawowej wiedzy w tym zakresie mogą odegrać samorządy i skupione wokół nich instytucje.