Nie ma podstaw do tego, by radiolodzy prześwietlali krócej

Trybunał Konstytucyjny orzekł 28 września o konstytucyjności przepisów dotyczących czasu pracy radiologów (K14/14). Wniosek mówił o zbadaniu zgodności art. 93 ust. 1 i art. 94 ust. 1 ustawy z 2011 r. o działalności leczniczej z art. 2, art; 32 ust. 1, art 66 ust. 1 oraz art. 68 ust. 1 konstytucji.

Przepisy, które weszły w życie 1 lipca 2014 r., zmieniły czas pracy tej grupy zawodowej z pięciu do siedmiu godzin i 35 minut dziennie, wywołując liczne protesty. Technicy radiolodzy wskazywali, że wykonywana przez nich praca jest pracą w warunkach szkodliwych w związku z promieniowaniem, dlatego powinni pracować krócej, a ewentualna zmiana czasu powinna nieść za sobą podwyżki wynagrodzenia.

Zdaniem Trybunału, skoro nie ma wskazań do skrócenia czasu pracy w warunkach promieniowania jonizującego, nie ma podstaw do różnicowania czasu pracy różnych grup zawodowych pracujących w służbie zdrowia, nawet jeżeli taki stan prawny obowiązywał przez ostatnie 40 lat.

Stanowisko Trybunału należy uznać za słuszne. Nie ma wątpliwości, że wprowadzona w przepisach zmiana jest niekorzystna dla techników. Wydłużenie czasu pracy nie nastąpiło jednak w oderwaniu od sytuacji innych pracowników służby zdrowia. Ustawodawca zrównał czas pracy tej grupy zawodowej i innych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych. Jeżeli obecny stan wiedzy (Trybunał powołał się na wiele opinii) pozwala stwierdzić, że ryzyko pracy w warunkach promieniowania zmalało w porównaniu ze stanem uzasadniającym stosowanie uprzednio skróconego czas pracy, utrzymanie tej sytuacji stanowiłoby nieuzasadnione uprzywilejowanie jednej grupy zawodowej.

Na szczególną uwagę zasługuje też stwierdzenie, że nie ma konstytucyjnie przewidzianego prawa podmiotowego do skróconej normy czasu pracy. Dlatego nie można mówić o utracie praw nabytych przez techników radiologii. Warunki pracy i płacy są określone umową o pracę i mogą podlegać modyfikacji. Dla zarządzających podmiotami leczniczymi oznacza to tyle, że jeżeli chcieli dokonać zwiększyć czas pracy techników radiologii zgodnie z możliwością daną przez ustawodawcę, powinni byli do 1 lipca 2014 r. uregulować kwestie zmiany czasu pracy w wiążących ich z pracownikami umowach o pracę czy też w wewnętrznych aktach prawa pracy obowiązujących u danego pracodawcy.