Czy pracodawca może sprawdzać, skąd świadczona jest praca zdalna?

Coraz więcej osób przechodzi na pracę zdalną, ale nie ma o niej mowy w Kodeksie pracy

Niektórzy etatowcy chcą połączyć przyjemne z pożytecznym i wyjechać na wakacje, aby pracować zdalnie z miejsca, w którym można po godzinach miło spędzić czas. Zapytaliśmy ekspertów, czy pracodawca może odmówić zgody na taki wyjazd.

Większość firm ma negatywny stosunek do tzw. workation, czyli łączenia pracy z wakacjami. Zaledwie 41 proc. pracodawców zgodziłoby się na taki pomysł, 54 proc. nie wyraziłoby zgody, a niecałe 5 proc. nie ma zdania na ten temat -wynika z badania Grant Thornton, przeprowadzonego w lutym br. metodą CAWI na próbie blisko 300 pracodawców i pracowników. Pojawia się pytanie, co z ewentualnymi wypadkami w trakcie pracy.

Nie wiadomo, co z BHP – Przy pracy zdalnej pracodawca nie zostaje zwolniony z obowiązku zagwarantowania BHP, czyli bezpieczeństwa i higieny pracy. Powinien mieć możliwość kontroli miejsca pracy, ale ta nie powinna naruszać sfery prywatnej pracownika. Jeżeli pracownik wykonuje pracę w miejscu zamieszkania, kontrola nie może odbyć się bez jego zgody. Ponadto pracodawca powinien mieć wiedzę o miejscu wykonywania pracy przez pracownika, ponieważ to on ponosi odpowiedzialność z powodu ewentualnego wypadku przy pracy. Miejsce wykonywania pracy zdalnej należy uzgodnić z pracodawcą -wskazuje Katarzyna Siemien-kiewicz, ekspertka ds. prawa pracy Pracodawców PR.

W 2020 r. partnerzy należący do Rady Dialogu Społecznego podjęli dyskusję nad włączeniem pracy zdalnej do Kodeksu pracy. Jak dotąd nie udało się osiągnąć konsensusu. Związkowcy z OPZZ obawiają się, ze zmiany w zakresie BHP mogą utrudnić pracownikom zdalnym dochodzenie swoich praw w razie wypadku przy pracy poza biurem, natomiast pracodawcy zwracają uwagą na ograniczone możliwości monitorowania pracy z domu i metod jej wykonywania. Kwestii spornych w RDS jest więcej, przedsiębiorcy zaczęli więc wprowadzać własne regulacje, by dostosować swoją działalność do home office.

– Nie można zapominać, że obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie pracownikowi bezpieczeństwa w trakcie wykonywanej pracy, także tej w warunkach pracy zdalnej. Kontrolowanie warunków BHP w miejscu, z którego wykonywana jest praca zdalna, nie może jednak godzić w prawo pracownika do prywatności, stąd powinno ono być przeprowadzane w sposób proporcjonalny. Przykładowo, niektóre podmioty wprowadziły systemy ankiet w celu ustalenia, czy pracownik dysponuje odpowiednimi warunkami. Pracodawca może także uregulować zasady pracy zdalnej w odpowiednich procedurach wewnętrznych – podkreśla Adam Kraszewski, partner i radca prawny z kancelarii GESSEL. 

Miejsce pracy należy uzgodnić

Mimo ponoszonych kosztów pracownicy zdalni cenią sobie możliwość pracowania z różnych części Polski, a nawet świata. Nie zawsze jest dla nich jasne, czy o zmianie miejsca wykonywania pracy zawsze należy informować pracodawcę, a także co zrobić, jeżeli przedsiębiorca nie wyrazi zgody na pracę w lokalizacji wskazanej przez pracownika.

– Pracodawca w pierwszej kolejności powinien mieć wiedzę, w jakim miejscu pracownik wykonuje pracę zdalną. Powinien chociażby wiedzieć, czy w razie nagłej potrzeby będzie technicznie możliwe natychmiastowe stawienie się przez pracownika w miejscu pracy. Dodatkowo, w uzasadnionych sytuacjach pracodawca powinien mieć możliwość sprzeciwu, np. w przypadku zamiaru wykonywania pracy zdalnej za granicą, co może nie pozostawać obojętne chociażby z perspektywy ubezpieczeń społecznych – tłumaczy Adam Kraszewski. (…)

Pełna treść artykułu dostępna jest w Dzienniku Polskim z dn. 30.03.2021 r.