Firma, która w ciągu 3 kolejnych wybranych miesięcy ma zaległości na poziomie 5 mln złotych naraża się na karę Prezesa UOKiK

Temat zatorów płatniczych od lat budzi spore emocje. Z raportu Związku Przedsiębiorstw Finansowych z października 2019 r. wynika, że dotkniętych nimi zostało blisko 89% przedsiębiorstw w Polsce. W ostatnim czasie nowe uprawnienia do zwalczania zatorów zyskał UOKiK i wydaje się, że zaczyna z nich korzystać.

UOKiK walczy z zatorami płatniczymi

Jak wynika z komunikatów UOKiK w czerwcu 2020 r. wszczęto 51 postępowań względem przedsiębiorców, u których mogą występować największe zatory płatnicze. Są to duże firmy działające na terenie Polski – m.in. producenci słodyczy, sprzętu AGD, odzieży czy firmy logistyczne. UOKiK wszczął wobec nich postępowania po przeprowadzeniu analizy przesłanych przez Krajową Administrację Skarbową (KAS), informacji, dotyczących prawdopodobieństwa wystąpienia opóźnień w pierwszym kwartale 2020 roku.

Jednocześnie UOKiK poinformował, że w toku postępowania wyjaśniającego, dotyczącego praktyk związanych z wykorzystywaniem przewagi kontraktowej przez blisko 100 największych podmiotów z branży rolno-spożywczej, jednym z badanych wątków są także nadmierne opóźnienia w płatnościach. W ciągu kilku dni od podjęcia interwencji przez Prezesa UOKiK do rolników i dostawców trafiło ok. 400 mln zł przeterminowanych należności.

Płynność pod kontrolą

Prowadzone postępowania UOKiK mogą być wszczynane na podstawie jednej z dwóch ustaw:

• ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, zgodnie z którą Prezes UOKiK może wszczynać postępowania, jeśli suma zaległych świadczeń pieniężnych przedsiębiorcy w ciągu 3 kolejnych miesięcy wyniesie co najmniej 5 mln zł (od 2022 r. będzie to 2 mln zł). Dotyczy to zaległości z faktur wystawionych po 1 stycznia 2020 r. lub wcześniej, jeśli termin płatności stał się wymagalny w 2020 r.

Sankcja, jaka grozi przedsiębiorcom, jest sumą jednostkowych kar za każdą należność nieuregulowaną lub zapłaconą po terminie. Wysokość kar zależy przede wszystkim od wielkości długu i czasu opóźnienia w płatności, a pojedyncze kary obliczane są według wzoru:

JKP (kara) = WŚ × n/365 × OU, gdzie:

JKP – jednostkowa kara za niespełnione lub spełnione po terminie świadczenie pieniężne,

WŚ – wartość niespełnionego lub spełnionego po terminie świadczenia pieniężnego,

n – wyrażony w dniach okres, który upłynął od dnia wymagalności niespełnionego lub spełnionego po terminie świadczenia pieniężnego, do ostatniego dnia okresu objętego postępowaniem, albo do dnia jego spełnienia jeżeli świadczenie pieniężne zostało spełnione w okresie objętym postępowaniem,

OU – odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, ustalone na dzień wydania decyzji o nałożeniu administracyjnej kary pieniężnej.

• ustawy o przewadze kontraktowej, zgodnie z którą nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej polega m.in. na nieuzasadnionym wydłużaniu terminów zapłaty za dostarczone produkty rolne lub spożywcze, w szczególności z naruszeniem przepisów ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom. Z jednak strony mamy tu ograniczony krąg podmiotów (tylko z branży rolno-spożywczej), jednak z drugiej – większą swobodę interpretacyjną co do określenia, w jakich warunkach możemy mówić o zachwianiu płynności zapłaty (m.in. suma zaległych świadczeń pieniężnych przedsiębiorcy w ciągu 3 kolejnych miesięcy może być niższa niż 5 mln zł)

W tym przypadku kara pieniężna nałożona na przedsiębiorcę łamiącego przepisy ustawy może wynieść do 3% jego obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary.

Jak widać, sankcje z tytułu wydłużaniu terminów zapłaty w każdym z tych przypadków mogą być dotkliwe, dlatego warto przeprowadzić audyt i na bieżąco prowadzić monitoring płatności.

Więcej szczegółów na:

• https://gessel.pl/publikacje/w-nowym-roku-nowe-sposoby-na-walke-z-zatorami-platniczymi/
• https://gessel.pl/newsletter/nowe-uprawienia-prezesa-uokik-od-2020-r-bedzie-mogl-ukarac-firmy-ktore-zwlekaja-z-placeniem-faktur/
• https://gessel.pl/newsletter/co-jeszcze-zmieni-ustawa-o-ograniczeniu-zatorow-platniczych/

W przypadku pytań lub wątpliwości zapraszamy do kontaktu z:

Bernadeta Kasztelan-Świetlik wspólnik, radca prawny b.kasztelan@gessel.pl